"creating a dispersed and networked information space, supported and sustained by a member network of autonomous content organisations, which serves users with a special interest in nature and wildlife worldwide."
STERNA (Semantic Web-based Thematic European Reference Network Application) is een Best Practice Netwerk project die de doelstellingen van de Europese Digitale Bibliotheek ondersteunt door het verkennen van de integratie van semantisch verrijkte digitale bronnen op het gebied van natuurhistorie, biodiversiteit en natuurbescherming.
Vogels en vogelgerelateerde informatie vormen de kern van de STERNA digitale bibliotheek. STERNA brengt allerlei multimediale bronnen over vogels in één informatieomgeving.
Op dit moment zijn er vier prototypes van zoekportalen die de STERNA informatieomgeving ontsluiten beschikbaar:
De naam STERNA verwijst naar het zogenaamde RNA project, waarbij RNA staat voor Referentie Netwerk Architectuur. In dit project, gesteund door de Nederlandse ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Economische Zaken, werd gekeken naar best practices voor het opzetten van dynamische kennissystemen. Het STERNA kan gezien worden als de Europese opvolger van het RNA project.
Het STERNA project wordt gesteund en deels gefinancierd door het eContentplus programma van de Europese Commissie:
Semantic: we gebruiken de modernste semantisch-web-technologie, die oorspronkelijk is ontwikkeld, getest en zich heeft bewezen in het Nederlandse RNA-project RNA-project.
Web-based: STERNA is een web-based applicatie, bedoeld om de toegang tot uiteenlopend bronmateriaal op het Internet te vergroten en te verbeteren. Hiertoe bouwen we echter geen centraal digitaal depot, maar verbinden en linken we digitale content die in de oorspronkelijke databases bewaard blijft.
Thematic: het bronmateriaal dat in deze digitale bibliotheek in aanbouw wordt gepresenteerd richt zich op een gemeenschappelijk thema: vogels. De informatieomgeving zal allerlei soorten informatie samenbrengen over vogels, hun habitat en andere onderwerpen gerelateerd aan vogels, zoals vogelgriep, trekvogels en verschillende vogelsoorten.
European: het koppelen van digitale bibliotheken uit heel Europa impliceert meertaligheid. Hoewel we binnen het project niet de mogelijkheid hebben om elk afzonderlijk content item binnen het netwerk te vertalen, wordt meertaligheid wel bereikt op het niveau van objectbeschrijvingen, doordat er gebruik wordt gemaakt van meertalige referentiestructuren: referentiestructuren: terwijl gebruikers zoekopdrachten kunnen invoeren in hun eigen taal, zullen de zoekresultaten relevant bronmateriaal bevatten van veel verschillende STERNA-leden in verschillende talen.
Reference structures: referentiestructuren vormen de “lijm” tussen de verschillende bronnen en zullen worden gebruikt om content items die semantisch gerelateerd zijn te zoeken en te ontsluiten. Onder de term referentiestructuur verstaan we allerlei soorten van “gecontroleerde vocabulaires,” van simpele woordenlijsten en glossaria, tot taxonomieën, thesauri en ontologieën. Door deze referentiestructuren te delen en ze met elkaar te verbinden in een samenhangend netwerk van concepten, en vervolgens digitaal bronmateriaal te koppelen aan dit algemene netwerk van concepten, kunnen geografisch verspreide content items van de sites van alle deelnemers gezocht en ontsloten worden.
Network: STERNA is een ledennetwerk van onafhankelijke, autonome instellingen. Instellingen die lid worden van STERNA, stellen hun metadata beschikbaar. Deze wordt niet in een centraal depot opgeslagen maar op de sites van deze instellingen. Hierdoor blijven interne workflows en informatiestructuren bij de deelnemende instellingen intact wanneer zij bijdragen aan de decentrale digitale bibliotheek.
Application: STERNA is een web-based applicatie die door gebruikers kan worden benaderd via de sites van de deelnemers. Het betreft een “software as a service” concept, wat inhoudt dat een kernsite op verzoek services biedt aan de aangesloten ledensites.
Bovendien kunnen content beherende instellingen vertrouwen op een set web-based tools en data mining procedures om hun content semantisch te verrijken (door handmatig metadata toe te voegen of deze automatisch te extraheren) en op aanvullende web-based tools om hun collecties en content items met die van andere aanbieders van content te linken en te integreren, via hun referentiestructuren.
Tenslotte kunnen gebruikers een set tools gebruiken, geïmplementeerd als software as a service, die hen in staat stelt om dwars door verschillende collecties heen te zoeken én hun eigen content beschikbaar te stellen en te verrijken, hierbij geholpen door handige functionaliteiten als facetnavigatie om zoekopdrachten te verbeteren.
De onderstaande afbeelding geeft schematisch weer hoe de decentrale digitale bibliotheekarchitectuur die wordt gebruikt voor STERNA in beginsel functioneert:
Decentraal zoeken is mogelijk gemaakt als gefedereerde functionaliteit. Dat wil zeggen dat de benodigde technologie (query analyzer) en de data om decentraal zoeken mogelijk te maken enkel door één partnersite beschikbaar wordt gesteld (de gefedereerde site D), terwijl de andere leden van het netwerk gedeeltelijke en gecontroleerde sharing van hun data toestaan.
Gebruikers kunnen bij elk van de partnersites hun zoekopdracht opgeven (site A, B, C of D). De zoekopdracht wordt dan naar site D gestuurd waar hij wordt ontbonden in zijn fundamentele onderdelen, die naar de relevante partnersites worden gerouteerd. De query analyzer verzamelt vervolgens de zoekresultaten en integreert deze in een resultatenoverzicht, dat wordt teruggestuurd naar de gebruiker op de partnersite waar de oorspronkelijke zoekopdracht vandaan komt.
Gebruikers kunnen zoekopdrachten uitvoeren dwars door alle deelnemende partnersites heen, wat deze zoekopdrachten effectiever en transparanter maakt.
Zoekresultaten worden relevanter omdat de hoeveelheid resultaten beperkt is. Het overzicht bevat enkel die content items die semantisch met elkaar verbonden zijn door middel van de referentiestructuren.
Gebruikers kunnen bij zoekopdrachten uitgaan van algemene concepten en hoeven geen kennis te hebben van exacte wetenschappelijke benamingen of classificatiesystemen om relevante content te ontdekken. Hierdoor wordt informatie waartoe normaal gesproken alleen experts toegang hebben toegankelijk voor leken en amateurs.
Door gebruik te maken van geavanceerde navigatietools zoals facetnavigatie, geeft STERNA gebruikers de mogelijkheid om door relevante webcontent te browsen en te navigeren.
Tenslotte worden gebruikers in staat gesteld om een actieve bijdrage te leveren aan de digitale bibliotheek door ze de mogelijkheid te geven om hun eigen content te verrijken en beschikbaar te stellen.
Adobe Flash Player not installed or older than 9.0.115!
Wat zijn de voordelen voor leveranciers van bronmateriaal?
STERNA richt zich in het bijzonder op kleine organisaties met content, die onvoldoende financiële middelen of technische vaardigheden in huis hebben om deel te kunnen nemen aan het Europese Digitale Bibliotheekinitiatief. Dankzij het concept van software as a service, biedt STERNA deze instellingen de mogelijkheid om actief content bij te dragen aan een digitale bibliotheek door een eenvoudige en bewezen technologische architectuur beschikbaar te stellen, zonder technische expertise van die instellingen zelf te vragen.
De voorgestelde architectuur komt ook content beherende organisaties tegemoet die het idee van institutionele flexibiliteit en autonomie voorstaan. Als lid van het netwerk beslissen zij zelf over gedeeltelijke en gecontroleerde sharing van hun data, terwijl de lokale informatiestructuren en –systemen intact blijven en digitale bronnen in hun eigen databases bewaard blijven.
Leden van het STERNA-netwerk kunnen op verschillende wijzen baat hebben bij hun lidmaatschap:
Doordat leden hun digitale bronmateriaal met behulp van referentiestructuren integreren met de bronnen van andere netwerkleden, kan snel een kritieke massa aan content worden bereikt, wat nieuwe gebruikers kan aantrekken.
Omdat referentiestructuren in veel verschillende talen geïntegreerd zijn in een algemeen netwerk van referentiestructuren, kunnen gebruikers relevante informatiebronnen raadplegen in verschillende talen, waardoor collecties voor een breder, internationaal publiek beschikbaar komen.
STERNA geeft gebruikers ook toegang tot een set tools die hun helpt om hun eigen content te verrijken en toe te voegen aan een omvangrijke digitale bibliotheek.
Tenslotte kunnen instellingen die content leveren hun investeringen in het digitaliseren van hun content optimaliseren, doordat ze hun bronnen delen en integreren in een groter netwerk.
Adobe Flash Player not installed or older than 9.0.115!
STERNA (Semantic Web-based Thematic European Reference Network Application) is een Best Practice Netwerk project die de doelstellingen van de Europese Digitale Bibliotheek ondersteunt door het verkennen van de integratie van semantisch verrijkte digitale bronnen op het gebied van natuurhistorie, biodiversiteit en natuurbescherming.
