"creating a dispersed and networked information space, supported and sustained by a member network of autonomous content organisations, which serves users with a special interest in nature and wildlife worldwide."
Το STERNA (Σημασιολογική διαδικτυακή εφαρμογή ενός Ευρωπαϊκού Θεματικού Δικτύου Αναφοράς) είναι ένα Δίκτυο Βέλτιστων Πρακτικών το οποίο υποστηρίζει τους αντικειμενικούς σκοπούς της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Βιβλιοθήκης που πρωτοπορεί στην ενσωμάτωση των σημασιολογικά εμπλουτισμένων ψηφιακών πόρων στις φυσικές επιστήμες και στον τομέα της βιοποικιλότητας και της διατήρησης
Πτηνά και όλα τα είδη των πληροφοριών σχετικά με τα πτηνά είναι ο πυρήνας της ψηφιακής βιβλιοθήκης του STERNA. Συγκεντρώνει και παρουσιάζει όλα τα είδη πόρων για τα πολυμέσα σε ό,τι αφορά τα πτηνά, τα είδη των πτηνών και τις αποικίες τους σε έναν ενιαίο χώρο πληροφοριών.
Επί του παρόντος, υπάρχουν διαθέσιμα τέσσερα πρωτότυπα της πύλης αναζήτησης για πρόσβαση στον χώρο πληροφοριών του STERNA:
Το όνομα STERNA αφορά στο έργο RNA όπου RNA σημαίνει Αρχιτεκτονική Δικτύου Αναφοράς (Reference Network Architecture). Το έργο υποστηρίζεται από τα Ολλανδικά Υπουργεία Εκπαίδευσης και Οικονομικών, τα οποία ασχολούνται με βέλτιστες πρακτικές για τη σύσταση δυναμικών συστημάτων γνώσης. Τo ευρωπαϊκό έργο STERNA μπορεί να θεωρηθεί συνέχεια του έργου RNA.
Το έργο STERNA υποστηρίζεται και χρηματοδοτείται μερικώς από το Πρόγραμμα eContentplus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Σημασιολογική διάσταση: Θα χρησιμοποιήσουμε τις πιο εξελιγμένες σημασιολογικές δικτυακές τεχνολογίες οι οποίες αναπτύχθηκαν αρχικά, αποδείχθηκαν και εξετάστηκαν, μέσα από το ολλανδικό έργο Δίκτυο Αναφοράς Αρχιτεκτονικής (Reference Network Architecture).
Διαδικτυακή διάσταση: To STERNA είναι μια εφαρμογή διαδικτυακή με σκοπό να αυξήσει και να βελτιώσει την πρόσβαση σε ετερογενείς πηγές στο διαδίκτυο. Επιπλέον, περισσότερο από το να χτιστεί απλά μια κεντρική αποθήκη με πόρους, συνδέει το ψηφιακό περιεχόμενο, το οποίο παραμένει μέσα στις πρωτογενείς ηλεκτρονικές βάσεις.
Θεματική διάσταση: Όλες οι πηγές οι οποίες βοηθούν στο να δημιουργηθεί η ψηφιακή βιβλιοθήκη εστιάζουν στο ίδιο θέμα που είναι : Τα πτηνά. Ο χώρος πληροφοριών θα συγκεντρώσει κάθε είδους πληροφορία σχετικά με τα πτηνά, τις συνήθειές τους και άλλα θέματα που αφορούν στα πτηνά όπως το πέταγμα των πτηνών, μεταναστευτικά πτηνά ή άλλα είδη πτηνών.
Ευρωπαϊκή διάσταση: Η σύνδεση των ψηφιακών βιβλιοθηκών σε όλη την Ευρώπη συνεπάγεται ότι πρέπει να υπάρχει πολυγλωσσία. Παρά το γεγονός ότι θα εξαπλωθούν οι δυνατότητες του έργου στο να μεταφράζονται οι πηγές σε επίπεδο ενιαίου περιεχομένου, μέσω των πολύγλωσσων δομών, η πολυγλωσσία θα επιτευχθεί με αντικείμενο την περιγραφή επιπέδου: Ενώ οι χρήστες θα έχουν την δυνατότητα να θέτουν ένα ερώτημα στην δική τους γλώσσα, θα λαμβάνουν σχετικές απαντήσεις από πολλά διαφορετικά συμμετέχοντα μέλη.
Δομές αναφοράς: Αποτελούν τον πραγματικό ‘σύνδεσμο’ μεταξύ των πηγών και θα χρησιμοποιούνται για την αναζήτηση και την ανάκτηση περιεχομένου που σχετίζεται σημασιολογικά. Με τον όρο δομές αναφοράς θα συμπεριλάβουμε όλα τα είδη ‘του ελεγχόμενου λεξιλογίου’, από ένα απλό κατάλογο λέξεων όπως και επίσης γλωσσάρια ταξινομήσεων, θησαυρούς και οντολογίες. Με την ανταλλαγή και την σύνδεση των δομών αναφοράς σε ένα συνδεδεμένο δίκτυο εννοιών με συνοχή και στην συνέχεια με την σύνδεση ψηφιακών πόρων σε αυτό το παγκόσμιο δίκτυο αναφορών, γεωγραφικά διάσπαρτα στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν και να ανακτηθούν από κάθε ιστοσελίδα των μελών.
Δίκτυο: Το STERNA είναι ένα δίκτυο ανεξάρτητο, με αυτόνομους οργανισμούς-μέλη. Η συμμετοχή στο STERNA σημαίνει την παροχή πρόσβασης στα επιπλέον δεδομένα-στοιχεία των οργανισμών, τα οποία δεν είναι αποθηκευμένα στο κεντρικό αρχείο αλλά στις ιστοσελίδες των μελών που συμμετέχουν. Έτσι ροές εργασίας και θεσμικές δομές πληροφόρησης παραμένουν άθικτες και δεν πρόκειται να αλλάξουν όταν συμβάλλουν στην κατανεμημένη ψηφιακή βιβλιοθήκη.
Εφαρμογή: Το STERNA είναι μια διαδικτυακή εφαρμογή στην οποία η πρόσβαση γίνεται μέσω των ιστοσελίδων που ανήκουν στους χρήστες. Βασίζεται σε μια έννοια που θέλει το λογισμικό να λειτουργεί σαν υπηρεσία , πράγμα που σημαίνει ότι ένας διαδικτυακός τόπος που θεωρείται ο πυρήνας παρέχει υπηρεσίες στις συνδεδεμένες ιστοσελίδες κατόπιν αιτήματος.
Το STERNA χρησιμοποιεί εξελιγμένες σημασιολογικές δικτυακές τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί, αποδειχθεί και δοκιμαστεί στο έργο RNA (http://www.rnaproject.org). Η βασική αρχιτεκτονική επιτρέπει να διανέμονται περιεχόμενα τα οποία βασίζονται σε ‘μεταδεδομένα’ (επεξεργασμένα δεδομένα) μέσω μορφής RDF (Resource Description Framework) ή σε δομές αναφοράς που παρουσιάζονται με SKOS (Simple Knowledge Organisation System) μορφή.
Επιπλέον, οι οργανισμοί που εκμεταλλεύονται το περιεχόμενο τους μπορούν να στηριχτούν σε μια σειρά διαδικτυακών εργαλείων ,όπως και σε διαδικασίες για την εξόρυξη δεδομένων που εμπλουτίζουν το περιεχόμενο τους σημασιολογικά (προσθέτοντας τα χειροκίνητα ή με αυτόματη εξόρυξη των μεταδεδομένων) όπως και επίσης διαδικτυακά εργαλεία βασισμένα στο δίκτυο που συνδέουν και ενσωματώνουν τις συλλογές αντικειμένων και περιεχομένου με τις ψηφιακές πηγές άλλων προμηθευτών περιεχομένου μέσω των δομών αναφοράς.
Τέλος, οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιούν μια σειρά εργαλείων υλοποιούμενου λογισμικού ως μια υπηρεσία που τους επιτρέπει να κάνουν αναζήτηση αλλά και να συμβάλει έτσι ώστε να εμπλουτίζουν το περιεχόμενο τους, καθώς θα προσφέρει δυνατότητες, όπως ιδιαίτερα βολικές και εύκολες στην χρήση τοποθεσίες πλοήγησης ώστε να βελτιωθούν οι αναζητήσεις.
Το διάγραμμα που ακολουθεί απεικονίζει την βασική λειτουργία της κατανεμημένης ψηφιακής βιβλιοθήκης που θα εφαρμοστεί στο STERNA:
Οι κατανεμημένες αναζητήσεις καθίστανται δυνατές ως μία συνενωτική λειτουργία. Αυτό σημαίνει ότι η απαραίτητη τεχνολογία (ο αναλυτής της αναζήτησης) και τα δεδομένα για την υποστήριξη των αναζητήσεων παρέχεται μόνο από μία ιστοσελίδα-μέλος (της συνενωμένης ιστοσελίδας Δ) καθώς και από τα υπόλοιπα συμμετέχοντα μέλη του δικτύου επιτρέπουν την μερική και ελεγχόμενη χρήση από κοινού των δεδομένων τους.
Οι χρήστες μπορούν να θέσουν το ερώτημα τους σε οποιαδήποτε ιστοσελίδα-μέλος. (ιστοσελίδα Α, Β, Γ ή Δ.). Το ερώτημα στην συνέχεια κατευθύνεται στην συνενωμένη ιστοσελίδα (ιστοσελίδα Δ) όπου χωρίζεται σε επιπλέον θεμελιώδη τμήματα και στην συνέχεια προωθούνται έξυπνα στις υπόλοιπες ιστοσελίδες-μέλη. Ο αναλυτής του ερωτήματος στην συνέχεια συγκεντρώνει και ενσωματώνει τις απαντήσεις σε μια λίστα με τα αποτελέσματα, η οποία αποστέλλεται πίσω στο χρήστη στην ιστοσελίδα από την οποία τέθηκε το ερώτημα.
Οι χρήστες μπορούν να πραγματοποιούν αναζητήσεις σε όλες τις ιστοσελίδες των συμμετεχόντων κρατών-μελών ταυτόχρονα , καθιστώντας τις αναζητήσεις πιο αποτελεσματικές και διαφανείς.
Τα αποτελέσματα γίνονται καταλληλότερα, καθώς ο αριθμός των αποτελεσμάτων που επιστρέφεται είναι περιορισμένος. Η λίστα περιέχει μόνο στοιχεία του περιεχομένου που έχουν συνδεθεί σημασιολογικά μέσω των δομών αναφοράς τους.
Οι χρήστες μπορούν να αρχίσουν τις αναζητήσεις τους βασισμένοι σε γενικές έννοιες και δεν πρέπει απαραίτητα να γνωρίζουν τον ακριβή ειδικό όρο ή σύστημα ταξινόμησης για να ανακαλύψουν το σχετικό περιεχόμενο. Έτσι απλοί και μη έμπειροι χρήστες αποκτούν πρόσβαση σε περιεχόμενο που κανονικά προορίζεται για ειδικούς.
Εφαρμόζοντας προηγμένα εργαλεία πλοήγησης, όπως όψη πλοήγησης, το STERNA τους χρήστες στην περιήγηση και την πλοήγηση μέσω σχετικών δικτυακού περιεχομένου.
Τέλος, οι χρήστες θα μπορούν να συνεισφέρουν ενεργά στην ψηφιακή βιβλιοθήκη, επιτρέποντας τους να εμπλουτίζουν και να συνεισφέρουν το δικό τους περιεχόμενο.
Adobe Flash Player not installed or older than 9.0.115!
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα για τους παρόχους του περιεχόμενο?
Το STERNA απευθύνεται ιδιαίτερα σε μικρής εμβέλειας οργανισμούς που δεν έχουν τους οικονομικούς πόρους ή τις τεχνικές ικανότητες για να λάβουν μέρος στην πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Βιβλιοθήκης. Το STERNA μέσω του λογισμικού του το οποίο λειτουργεί ως υπηρεσία, προσφέρει στους οργανισμούς την δυνατότητα να συνεισφέρουν ενεργά το περιεχόμενο τους στην ψηφιακή βιβλιοθήκη παρέχοντας μια απλή και τεχνολογικά αποδεδειγμένη αρχιτεκτονική η οποία δεν απαιτεί για τους οργανισμούς να γίνουν τεχνικοί εμπειρογνώμονες.
Η προτεινόμενη αρχιτεκτονική υποστηρίζει επίσης τους οργανισμούς με το περιεχόμενο, οι οποίοι ευνοούν την ιδέα της θεσμικής ευελιξίας και αυτονομίας. Αυτό δεν απαιτεί οι οργανισμοί να γίνουν οι ίδιοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες. Ως μέλη του δικτύου, οι οργανισμοί έχουν αποφασίσει για μερική και ελεγχόμενη από κοινού χρήση των δεδομένων τους, ενώ οι τοπικές δομές και τα συστήματα πληροφοριών μένουν ανέπαφα και οι ψηφιακοί πόροι παραμένουν στις βάσεις δεδομένων τους.
Ως μέλη του δικτύου STERNA μπορούν να επωφεληθούν με διάφορους τρόπους:
Ενσωματώνοντας τους ψηφιακούς τους πόρους με τους πόρους των άλλων μελών του δικτύου μέσω των δομών αναφοράς, μπορούν πολύ γρήγορα να καταφέρουν να συγκεντρώσουν μια σημαντική μάζα περιεχομένου που μπορεί να προσελκύσει νέους χρήστες.
Εφόσον οι δομές αναφοράς σε πολλές διαφορετικές γλώσσες είναι συνδεδεμένες μέσα σε ένα παγκόσμιο δίκτυο δομών αναφοράς, όπου μη ιθαγενείς χρήστες θα είναι σε θέση να ανακτήσουν τις σχετικές πηγές πληροφοριών σε διάφορες γλώσσες και αυτό θα ανοίγει τις συλλογές σε ένα πιο ευρύ και διεθνές κοινό.
Το STERNA προσφέρει επίσης στους χρήστες πρόσβαση σε ένα σύνολο εργαλείων που θα τους βοηθήσει να προσθέσουν και να εμπλουτίσουν σημασιολογικά το δικό τους περιεχόμενο σε μια ψηφιακή βιβλιοθήκη.
Τέλος, αυτοί που παρέχουν περιεχόμενο θα μπορούν επίσης να επηρεάσουν καλύτερα την επένδυσή τους στην ψηφιοποίηση του περιεχομένου τους, με την ανταλλαγή και την ένταξη των πόρων τους σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο.
Adobe Flash Player not installed or older than 9.0.115!